Mục đích của động cơ ôtô là chuyển đổi năng lượng sinh ra từ quá trình đốt cháy xăng, dầu thành năng lượng cơ học để chiếc xe của bạn có thể chuyển động được.
Khi bạn nhấn mạnh chân ga, thấy động cơ phản ứng chậm và tiếng máy bị hụt hơi, đó là dấu hiệu cho thấy động cơ mất công suất dẫn đến giật cục. Khi đó có nghĩa rằng hệ thống nhiên liệu, hệ thống cung cấp khí hay hệ thống đánh lửa đã không làm việc tốt, để quá trình cháy diễn ra nhịp nhàng. Nhiên liệu cung cấp không đủ, kim phun bẩn, lọc nhiên liệu tắc là những “tội đồ” chính. Bơm xăng cũng là đối tượng đầy ngờ vực.
Bướm ga mở tỷ lệ với mức đạp chân ga và khí hút tương ứng, xăng cũng được cung cấp vào theo tỷ lệ phù hợp với từng trạng thái làm việc. Vì thế điều kiện cần để động cơ làm việc bình thường, sản sinh đủ công suất là có đủ xăng và gió. Thiếu một trong hai thứ máy sẽ yếu. Dưới đây là một số tác nhân dẫn đến động cơ yếu và giật cục mà bạn nên lưu ý:
1. Tắc lọc xăng
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất khi máy yếu, thậm chí động cơ có thể chết giữa chừng, nhưng nếu dừng xe một thời gian có thể khởi động lại được. Việc tắc lòng xăng làm động cơ mất công suất hoặc chết máy giữa đường.
2. Lọc gió quá bẩn
Nếu bạn để lọc gió lâu ngày không vệ sinh sẽ dẫn đến bụi bẩn bám đầy. Và đây cũng là một trong những nguyên nhân gây yếu động cơ. Bụi bẩn cản trở không khí nạp vào buồng đốt. Vì thế cần vệ sinh lọc gió định kỳ từ 3 – 6 tháng một lần.
3. Bơm xăng mòn hoặc bộ điều chỉnh áp suất rò rỉ
ECU kiểm soát lượng xăng theo thời gian đóng mở kim phun. Áp suất nhiên liệu trong hệ thống được duy trì ổn định trong khoảng 2,0-5,8 atm nhờ bơm xăng làm việc liên tục và bộ điều chỉnh. Áp suất thấp làm giảm lượng xăng cấp vào buồng đốt.
Áp suất nhiên liệu được duy trì ổn định, máy tính trung tâm ECU kiểm soát lượng nhiên liệu phun thông qua thời gian đóng mở kim phun. Mọi sự diễn ra suôn sẻ là khi lỗ phun thanh thoát khi kim phun tràn đầy nhiên liệu mở ra. Bụi bẩn dính trên đầu kim phun làm thu hẹp tiết diện lỗ phun, lượng nhiên liệu mà hệ thống cung cấp ít hơn so với tính toán của ECU.
Bơm nhiên liệu rất khó hỏng, tuổi thọ trung bình lên tới 6 năm và thường bị thay oan. Khi thay lọc xăng, áp suất phun vẫn thấp, một số gara thường quy cho bơm bị lỗi và đưa ra quyết định thay mới. Thực tế nhiều trường hợp lại do bộ điều áp rò rỉ hoặc bị két, xăng hồi về bình chứa không tạo ra áp suất.
Áp suất phun đảm bảo nhưng lượng xăng vào buồng đốt vẫn có thể thấp hơn yêu cầu. Nguyên nhân là do cảm biến lưu lượng không khí (MAF) hoặc cảm biến áp suất không khí tuyệt đối (MAP) phản ứng chậm, truyền tín hiệu sai, ECU điều khiển thời gian mở kim phun ngắn.
4. Tỷ số nén thấp
Vấn đề này thường xuất hiện trên những xe ít thay dầu hoặc sử dụng lâu năm. Trong kỳ cháy giãn nở, khí áp suất cao lọt qua khe hở giữa pít-tông và xi-lanh hoặc giữa xu-pap và đế làm triệt tiêu áp suất nén vào pít-tông. Trường hợp nặng dầu có thể vào buồng đốt làm bẩn bu-gi. Dầu máy cũng nhanh bẩn hơn. Đây là hư hỏng nặng cần phải đại tu, để xác định chính xác vấn đề này có thể kiểm tra bằng cách bơm khí nén vào buồng đốt qua cổng lắp bu-gi và đo mức sụt áp trong kỳ nén (tất các các van của hệ thống phân phối khí đều đóng).
5. Điện cực bu-gi mòn
Để quá trình cháy diễn ra hoàn hảo, bu-gi phải tạo ra tia lửa khỏe và đúng thời điểm đảm bảo áp suất cháy là lớn nhất khi pít-tông ở điểm chết trên. Bu-gi mòn, khe hở giữa 2 điện cực lớn, hỗn hợp hòa khí cháy không hiệu quả làm giảm công suất. Việc điều chỉnh khe hở cần phải được thực hiện theo khuyến cáo riêng của từng loại xe.
6. Tắc đường ống xả
Bộ chuyển đổi xúc tác giúp giảm lượng khí độc thải ra môi trường. Nhưng sử dụng lâu ngày nó lại trở thành tác nhân gây tắc đường ống xả. Khí thải ùn ứ trong đường ống, động cơ mất nhiều năng lượng hơn để đẩy chúng ra ngoài. Áp suất xả lớn còn làm giảm lượng khí nạp dẫn tới hiện tượng tổn hao công suất.