Có không ít người bức xúc khi bị CSGT đi một mình mà vẫn tuýt còi và kiểm tra phương tiện, thậm chí còn kiểm soát cả vật dụng cá nhân như ví, điện thoại,... Vậy việc làm này của CSGT là đúng hay sai, hãy cùng Oto.com.vn tìm hiểu cụ thể hơn trong bài viết này.
CSGT có được phép yêu cầu dừng xe khi chỉ đi một mình?
CSGT đi một mình có được yêu cầu dừng xe, kiểm tra cốp, ví, điện thoại…?
Theo quy định tại khoản 2, Điều 12 của Thông tư 01/2016/TT-BCA, CSGT có quyền được yêu cầu dừng phương tiện để thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát trong các trường hợp:
- Trực tiếp phát hiện hoặc phát hiện các hành vi vi phạm về luật giao thông đường bộ thông qua phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ.
- Thực hiện theo mệnh lệnh, kế hoạch tuần tra, kiểm soát của Cục trưởng Cục Cảnh sát giao thông, Giám đốc Công an cấp tỉnh trở lên.
- Thực hiện kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát và xử lý các trường hợp vi phạm nhằm đảm bảo trật tự, an toàn giao thông của Trưởng phòng Tuần tra, kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc thuộc Cục CSGT, Trưởng phòng CSGT hoặc Trưởng Công an từ cấp huyện trở lên.
- Có văn bản đề nghị về việc dừng phương tiện kiểm tra, phục vụ cho công tác đảm bảo an ninh trật tự, phòng/chống tội phạm với các hành vi vi phạm pháp luật của Thủ trưởng, Phó thủ trưởng cơ quan điều tra, cơ quan chức năng. Trên văn bản này phải có thông tin cụ thể về thời gian, tuyến đường và phương tiện CSGT được phép dừng xe để kiểm soát, xử lý và lực lượng tham gia phối hợp.
- Nhận được tin báo về hành vi vi phạm của người và phương tiện tham gia giao thông.
Sau khi yêu cầu dừng phương tiện để kiểm soát, nếu CSGT phát hiện ra hành vi vi phạm phải xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Khi làm nhiệm vụ trong phạm vi địa bàn được phân công, CSGT có thể sử dụng phương tiện giao thông hoặc đi bộ.
Trường hợp CSGT đi một mình nhưng đang thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát thuộc các trường hợp nêu trên thì vẫn được phép yêu cầu dừng xe và lập biên bản, xử lý vi phạm (nếu có). Còn ngoài những trường hợp trên, CSGT không được phép tự ý dừng phương tiện để kiểm tra, kiểm soát dù đi một mình hay đi với tổ công tác.
CSGT được phép kiểm tra, kiểm soát những vấn đề gì, có được kiểm tra ví, điện thoại hay không?
Cũng tại Thông tư 01/2016/TT-BCA, thuộc Điều 14, khoản 1 đã quy định rất rõ những nội dung mà CSGT được phép kiểm soát khi làm nhiệm vụ kiểm soát người và phương tiện tham gia giao thông. Cụ thể như sau:
Kiểm soát giấy tờ về người và phương tiện tham gia giao thông
Trong đó bao gồm: Giấy phép lái xe, đăng ký xe, chứng nhận kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của phương tiện, chứng nhận bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới và các giấy tờ có liên quan đến người/phương tiện và hàng hóa chở trên phương tiện đó.
Khi kiểm tra, người thực hiện nhiệm vụ cần đối chiếu kỹ giữa các giấy tờ với nhau, giữa giấy tờ với người/phương tiện/hàng hoá vận chuyển thực tế trên phương tiện đó.
Kiểm soát điều kiện lưu thông của phương tiện
CSGT cần kiểm tra điều kiện an toàn kỹ thuật, bảo vệ môi trường của phương tiện tham gia giao thông; các trang bị phòng và chữa cháy, giấy phép vận chuyển đối với các phương tiện chở hành khách, xăng dầu và hàng hóa nguy hiểm.
Ngoài ra CSGT còn kiểm soát biển số trước/sau, khả năng hoạt động của hệ thống đèn chiếu sáng/đèn tín hiệu/đèn soi biển số/đèn lùi, cần gạt mưa; kiểm tra, đánh giá tình trạng kỹ thuật của hệ thống lái, các đòn ba dọc, khớp nối, hệ thống phanh, các công tắc, hệ thống lốp xe và thiết bị giám sát hành trình,...
Kiểm soát hoạt động vận tải đường bộ
CSGT có quyền kiểm soát quy cách, kích thước, trọng lượng, chủng loại, tính hợp pháp của hàng hóa chở trên xe hoặc số người ngồi trên phương tiện đó so với quy định của các loại giấy tờ và các biện pháp đảm bảo an toàn.
Khi có căn cứ cho rằng phương tiện vận tải, đồ vật hoặc người bên trong phương tiện cất giấu tang vật vi phạm hành chính thì người thực hiện nhiệm vụ được phép khám xét người, phương tiện và đồ vật trên phương tiện đó. Nếu phát hiện dấu hiệu phạm tội sẽ lập biên bản, tạm giữ người/tang vật/phương tiện và các giấy tờ, tài liệu khác có liên quan, báo cáo ngay lên cấp có thẩm quyền để xin ý kiến chỉ đạo.
Từ những quy định trên có thể thấy, CSGT được phép dừng phương tiện và kiểm tra các giấy tờ có liên quan đến người và phương tiện tham gia giao thông, điều kiện tham gia giao thông và hoạt động vận tải của phương tiện đó.
Hơn nữa, CSGT cũng được phép khám người, đồ vật trên phương tiện đó khi có căn cứ cho rằng người/đồ vật/phương tiện đó có cất giấu tang vật vi phạm hành chính. Tuy nhiên, việc khám xét người, phương tiện và đồ vật trên phương tiện đó theo thủ tục hành chính khi quyết định bằng văn bản do người có thẩm quyền ban hành (quy định tại Điều 127, Điều 128 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012).
Ví dụ như trưởng phòng CSTT/CSGT đường bộ, đường sắt/CSGT đường thuỷ, trưởng phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội, Trạm trưởng Trạm công an cửa khẩu, Thủ trưởng đơn vị CSCĐ từ cấp đại đội trở lên,...
Do đó, cốp xe, ví, điện thoại,...của người tham gia giao thông chỉ bị kiểm tra khi người thực hiện nhiệm vụ có căn cứ cho rằng trong đó cất giấu tang vật vi phạm pháp luật. Và người kiểm tra, khám xét phải là người có thẩm quyền như đã nêu trên.
Ngoại trừ trường hợp có căn cứ cho rằng nếu không tiến hành khám xét ngay thì tang vật vi phạm có nguy cơ bị tẩu tán, tiêu huỷ thì ngoài những người có thẩm quyền trên, CSGT hoặc CSCĐ đang làm nhiệm vụ có thể được khám phương tiện, đồ vật theo thủ tục hành chính. Đồng thời, người trực tiếp kiểm tra phải báo cáo ngay với thủ trưởng trực tiếp của mình và chịu hoàn toàn trách nhiệm về việc khám.
Như vậy, theo quy định của luật Việt Nam thì CSGT khi đi một mình vẫn được phép yêu cầu dừng phương tiện, xử lý vi phạm. Bên cạnh đó, CSGT chỉ được phép khám cốp, ví, điện thoại,...của người tham gia giao thông khi có căn cứ cho rằng tang vật có thể bị tiêu huỷ nếu không khám xét ngay.
Theo oto