Rất nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ trên thế giới áp dụng hình thức trừ điểm bằng lái để kiểm soát tình trạng vi phạm giao thông. Tùy vào điều kiện xã hội, cơ sở hạ tầng, tính chất nghiêm trọng mỗi vụ việc mà mỗi nơi có quy định cộng, trừ điểm khác nhau.
Tiếp nhận ý kiến đóng góp từ đại biểu Quốc hội tại kỳ họp thứ 6, QH khóa XV, Bộ Công an đề xuất quy định điểm, trừ điểm giấy phép lái xe (GPLX) theo hướng mỗi GPLX sẽ được cấp 12 điểm/năm và sẽ bị trừ dần trong các trường hợp vi phạm Nếu bị trừ hết 12 điểm trong năm, tài xế phải thi lại GPLX.
Dù Bộ Công An giải thích đây được là một biện pháp quản lý hành chính, không phải là hình thức xử phạt hành chính, nhằm giúp tài xế có ý thức chấp hành luật giao thông nghiêm chỉnh hơn nhưng vẫn nhận được phản hồi trái chiều xung quanh vấn đề này. Bên cạnh một số bộ phận đồng tình, cũng có không ít người hoang mang, "sợ" bị trừ điểm dẫn đến việc phải học lại, thi sát hạch lại, gây ra sự bất tiện không nhỏ trong đời sống.
Quy định trừ điểm bằng lái các nước trên thế giới: Nơi nào ra luật hà khắc nhất?
Các nhà phân tích cho rằng, điều quan trọng nhất lúc này là Bộ Công an sớm đưa ra quy định cụ thể, chi tiết về việc trừ điểm GPLX. Lỗi nào không bị trừ? Lỗi nào sẽ bị trừ và số điểm trừ tương ứng bao nhiêu hay cộng gộp lại mới trừ một điểm? Và, làm sao để biết Việt Nam đang tiến tới việc đồng bộ công nghệ trong vấn đề giám sát giao thông, hạn chế trường hợp phạt nhầm, trừ điểm không đúng đối tượng do tài xế Việt có nhiều chiêu lách luật?
Trước những câu hỏi đặt ra, Bộ Công An cho biết, để có cơ sở hoàn thiện cơ chế trừ điểm, phục hồi điểm, Bộ Công An và các đơn vị liên quan đã trải qua quá trình nghiên cứu và tham khảo kinh nghiệm thực tiễn từ các nước tiên tiến trên thế giới. Vậy hình thức trừ điểm trên giấy phép lái xe được áp dụng tại các nước ra sao? Hãy cùng tham khảo trong bài viết dưới đây:
Trung Quốc: Trừ sạch điểm nếu chạy xe quá tốc độ
Đất nước đông dân nhất thế giới đã sớm áp dụng biện pháp trừ điểm bằng lái để gia tăng hiệu quả quản lý, đảm bảo trật tự an toàn giao thông. Mỗi bằng lái sẽ có 12 điểm và số điểm này sẽ được làm mới vào ngày 1/1 hàng năm. Tuy nhiên, mức trừ điểm mỗi lỗi vi phạm tại đây khá cao. Chẳng hạn: Tài xế vượt đèn đỏ sẽ bị trừ 6 điểm. Chạy xe vượt quá hơn 50% tốc độ quy định bị trừ 12 điểm. Hành vi che biển số, làm mờ, làm rách biển số cũng bị trừ hết 12 điểm trong một lần.
Nếu tài xế bị trừ hết 12 điểm trong thời hạn 12 tháng sẽ bị treo bằng và phải tham gia khóa học 2 tuần tại một trung tâm đào tạo, nộp phạt, vượt qua kỳ thi sát hạch đặc biệt để lấy lại bằng. Nếu thi trượt sẽ được phép thi lại. Những trường hợp không tham gia khóa học hoặc không thi thì bằng lái sẽ bị hủy bỏ.
Nếu số điểm bị trừ lớn hơn 12 điểm trong một năm hoặc điểm trừ vượt quá mốc 24 điểm, tài xế sẽ phải thi sát hạch kỹ năng lái xe. Những "lái mới" trong năm đầu tiên mới nhận bằng, nếu bị trừ hết 12 điểm sẽ bị cấm lái xe trong một năm.
Mỹ: Tăng phí đóng bảo hiểm theo số điểm trừ
Mỗi bang ở Mỹ sẽ có quy định riêng về việc trừ điểm GPLX.
Tại Mỹ, mỗi bang sẽ có quy định riêng về việc trừ điểm GPLX nên cách tính điểm và trừ điểm cũng khác nhau. Đây sẽ là cơ sở để cơ quan chức năng quyết định treo bằng lái có thời hạn hoặc tước bằng lái vĩnh viễn. Ngoài việc trừ điểm bằng lái, người vi phạm còn phải chấp hành một số hình phạt kèm theo như phạt tù, phạt tiền, lao động công ích,...
Tại bang Arizona, người vi phạm bị trừ 8 điểm trong 12 tháng sẽ buộc phải tham gia khóa học kỹ năng sinh tồn với những tình huống thường xảy ra khi tham gia giao thông. Nếu bị trừ 24 điểm trong vòng 3 năm, tài xế phải treo bằng trong thời gian 12 tháng.
Còn tại bang California, người điều khiển phương tiện không tuân theo hiệu lệnh của CSGT sẽ bị trừ 1 điểm. Chạy quá tốc độ cho phép trừ 1 điểm. Sử dụng rượu, chất kích thích khi lái xe trừ 2 điểm,... Nếu bị trừ quá 4 điểm trong 12 tháng hoặc 6 điểm trong 24 tháng hay 8 điểm trong 36 tháng sẽ bị treo bằng lái.
Hệ thống tính điểm bằng lái tại nhiều bang có liên kết với hệ thống bảo hiểm, người vi phạm luật giao thông bị trừ càng nhiều điểm sẽ càng phải đóng mức phí bảo hiểm cao.
Anh: Tước bằng nếu bị trừ 6 điểm trong vòng 12 tháng
Tài xế tại Anh được tính điểm theo thang 12 điểm. Cơ quan quản lý chỉnh tính điểm phạt đối với các lỗi giao thông nghiêm trọng hoặc sử dụng đồ uống có cồn, chất kích thích trong khi lái xe. Số điểm bị trừ sẽ cộng dồn trong vòng 3 năm. Nếu bị phạt quá 12 điểm sẽ bị treo bằng 6 tháng, tái phạm treo bằng 12 tháng và lần tái phạm thứ 3 sẽ treo bằng 2 năm. Nếu so sánh với các nước khác, quy định trừ điểm tại Anh ngặt nghèo nhất do số điểm bị trừ sẽ được cộng dồn trong thời gian 3 năm. Trong khi một số nước chỉ tính cộng dồn trong 12 tháng và chỉ bị thi lại khi trừ hết điểm trong năm đó.
Nếu vi phạm lỗi nghiêm trọng hoặc bị trừ 12 điểm trong 36 tháng sẽ bị cấm lái xe. Người vi phạm sẽ phải nộp đơn để xin cấp lại giấy phép lái xe kèm phí 50-90 bảng (tương đương 1,5-2,7 triệu đồng) sau khi hết hạn treo bằng. Điểm trừ vẫn được lưu lại trên hệ thống từ 4-11 năm tùy vào tính chất lỗi vi phạm. Những người mới được cấp bằng lái mà bị phạt quá 6 điểm trong vòng 24 tháng sẽ bị tước bằng lái, phải thi sát hạch lại từ đầu.
Đức: Thu bằng khi bị trừ 8 điểm, kèm hình phạt bổ sung
Ở Đức, tài xế sẽ bị tước bằng nếu bị trừ 8 điểm và để nhận lại bằng lái, tài xế phải vượt qua bài kiểm tra khắt khe về kỹ năng lái xe, sức khỏe tinh thần và thể chất. Những điểm phạt này sẽ tồn tại trên hệ thống dữ liệu từ 2,5 - 10 năm tùy vào mức độ vi phạm nghiêm trọng.
Ngoài việc trừ điểm bằng lái, Đức còn áp dụng hình thức cấm lái xe có thời hạn tùy vào mức độ vi phạm. Chẳng hạn, lái xe vượt quá tốc độ từ 26km/h - 30km/h trên đường cao tốc sẽ bị trừ 1 điểm trên bằng lái, đồng thời treo bằng trong 1 tháng. Quy định trừ điểm nước này còn áp dụng cho cả người đi xe đạp. Chẳng hạn người lái xe đạp khi trong người có nồng độ cồn cũng có thể bị trừ 3 điểm.
Italy: Áp dụng thang điểm 20, có cộng có trừ
Italy áp dụng thang điểm 20 và có hình thức cộng điểm bên cạnh trừ điểm. Nếu tài xế không vi phạm luật giao thông trong 2 năm liên tiếp sẽ được cộng 2 điểm. Mỗi người có thể tích lũy tối đa 30 điểm trên bằng lái.
Tuy nhiên, nếu tài xế bị trừ hết 20 điểm trong 1 năm sẽ bị tước bằng lái trong 2 năm. Nếu bị trừ 20 điểm trong thời gian dưới 2 năm sẽ bị treo bằng 1 năm. Nếu bị trừ 20 điểm trong vòng hơn 2 năm, tài xế sẽ bị cấm lái xe trong 6 tháng. Nếu có nồng độ cồn vượt quá mức cho phép sẽ bị trừ 10 điểm, tịch thu bằng lái ngay tại địa điểm vi phạm nếu vi phạm lần 2. Quy định trừ điểm bằng lái áp dụng cho cả người nước ngoài đang sinh sống tại đây.
Theo oto