Trong số 1.500 nhân viên tại nhà máy Tahara của Toyota ở tỉnh Aichi, chỉ 40 người được tuyển chọn để lắp ráp mẫu xe hàng đầu của hãng.
Hiroki Tanaka là một trong số 40 thợ bậc thầy thực hiện quy trình lắp ráp mẫu Toyota Century - mẫu xe được ví như Rolls-Royce của người Nhật. Ở dây chuyền này, mỗi người sẽ đảm nhiệm một trong 4 phần việc: nội thất (gồm bảng điều khiển và nóc xe); khung gầm (lắp động cơ, hệ thống treo và pin của xe hybrid sạc điện); lắp ráp cuối cùng (gồm ghế, cửa và cửa sổ); và các chất lỏng (chất làm mát động cơ hay dầu phanh).
Mỗi ngày, toàn bộ dây chuyền lắp ráp được 3 chiếc Century. Nhiệm vụ của Tanaka là lắp đặt hệ thống treo và truyền động vào thân xe.
Tanaka nhớ lại khi một người giám sát đề cập về dự án Century, anh cảm thấy sức nặng của trách nhiệm khi làm việc với mẫu xe hàng đầu của hãng, với một lịch sử phát triển lâu đời. Nhưng đồng thời, Tanaka cũng thấy có động lực khi nắm lấy cơ hội trước những thử thách mới.
Tanaka bắt đầu thời gian làm việc ở dây chuyền lắp ráp Century bằng khóa huấn luyện đặc biệt - một chương trình bắt buộc cho những người thợ tại dây chuyền gồm 40 thành viên, và phải thi lấy giấy chứng nhận tương ứng.
Quá trình học kéo dài khoảng 5 tháng, với việc huấn luyện tập trung vào 3 yếu tố: những kỹ năng nâng cao cho quy trình lắp ráp; kiến thức sâu rộng giúp hiểu rõ mọi thứ từ cấu trúc, các đặc tính cho đến lịch sử của chiếc xe; tư duy monozukuri (khóa đào tạo về bí quyết thành công trong sản xuất và kinh doanh theo triết lý Toyota).
Kỳ thi lấy chứng nhận gồm 3 giai đoạn: bài kiểm tra sơ bộ để đánh giá các kỹ năng cơ bản; bài thi viết về hiểu biết trong nhiều chủ đề khác nhau, gồm lịch sử của Century, cấu trúc của mẫu xe, và đối tượng khách hàng; và một bài thi thực hành, sử dụng một chiếc xe thật để xác định trình độ kỹ năng. Chỉ sau khi vượt qua mọi giai đoạn, một cá nhân mới được phép nắm một vị trí tại dây chuyền lắp ráp với tư cách một thợ lành nghề của Century.
Với Tanaka, bài thi viết khó hơn nhiều so với thực hành, với 200 câu hỏi. Người đàn ông này đã thi đỗ nhờ đọc sách rất nhiều ngay từ những ngày đầu học tập.
Tanaka sinh năm 1988. Thời trung học, anh chơi tennis, và từng thi đấu tại các giải quốc gia. Nhưng rồi anh ưu tiên cho mong muốn làm việc cho Toyota khi vào học tại trường kỹ thuật chuyên nghiệp của Toyota thay vì một câu lạc bộ tennis.
Bố của Tanaka cũng từng là một học viên ở ngôi trường này và làm việc ở quy trình sơn xe Lexus, cũng tại nhà máy Tahara. Tuy nhiên, "tôi chắc chắn không muốn theo bước của ông ấy", Tanaka nói với nụ cười ngượng ngùng.
Vốn là một fan của Land Cruiser từ thời đi học, Tanaka được phân công tới dây chuyền lắp ráp cuối cùng khi vào Toyota tháng 4/2007. Tanaka đã tham gia lắp ráp các mẫu như Land Cruiser Prado và Lexus GX trong hơn 15 năm.
Trong thời gian này, Tanaka thường xuyên làm việc với hệ thống truyền động và các linh kiện phía dưới gầm xe, như các trục và hệ thống treo. Anh có cảm xúc mãnh liệt với độ chính xác cao trong việc lắp ráp một chiếc Century.
Một yếu tố quan trọng đòi hỏi Tanaka và 39 đồng nghiệp trong dây chuyền lắp ráp Century là khả năng siết bu-lông, đinh ốc với lực chính xác theo thiết kế. Lực siết được thể hiện qua đơn vị Nm.
Trên các dây chuyền lắp ráp ôtô, các tiêu chuẩn về cơ bản cho phép độ chênh lệch đến 20% so với thiết kế. Ví dụ, nếu một linh kiện cần được siết ở 100 Nm, thì lực siết thực tế được phép trong khoảng 80-120 Nm.
Tuy nhiên, với Century, độ chênh lệch chỉ là 5%. Kể cả với những linh kiện có độ chính xác cao, chỉ một lần siết không chuẩn có thể ảnh hưởng tới chất lượng của chiếc xe. Điều này đặc biệt đúng với các chi tiết của hệ thống treo mà Tanaka giám sát, nơi sự chính xác khi lắp ráp ảnh hưởng trực tiếp tới độ êm ái và thoải mái của những chuyến đi.
Tanaka thường sử dụng một đồ gá và siết bằng tay, rồi siết lại bằng một máy siết để đạt gần lực siết mục tiêu. Cuối cùng, anh sử dụng một chiếc cờ lê điện tử với giá trị vòng quay được tải lên máy tính, siết bằng tay đến khi đạt giá trị cuối cùng.
Mọi dữ liệu gửi từ cờ lê điện tử được ghi lại, đảm bảo độ chính xác cho mỗi chiếc bu-lông, đinh ốc đều được giám sát chặt chẽ.
Với những linh kiện nhỏ như các cực ắc-quy hay dây điện, giá trị thiết kế khoảng 10 Nm, tức có thể được thắt chặt như một chiếc ốc vít thông thường với một chiếc tuốc-nơ-vít. Nhưng một số thứ như trục truyền động - một chi tiết cỡ lớn và phải đảm bảo độ chắc chắn hơn nhiều - giá trị có thể đạt 300 Nm.
Với những linh kiện lớn như thế, việc siết chặt đòi hỏi Tanaka mất khoảng một phút. Trong khi đó, ở một chiếc xe thông thường, con số tương ứng chỉ khoảng 5 giây. Tức siết ốc xe Century lâu gấp 12 lần bình thường.
Những giá trị đến 50 Nm dễ kiểm soát hơn bởi người thợ có thể cảm nhận bằng tay. Nhưng lực xoắn từ 150 Nm trở lên, công việc khó khăn hơn với những chiếc cờ lê lớn và người thợ phải vận dụng sức mạnh của cả cơ thể.
Theo vnexpress
